We trappen maar eens een open deur in: 2020 was een bijzonder jaar. Eentje voor de geschiedenisboeken. Of eentje om snel te vergeten. De keuze is aan u. Corona zette de wereld op zijn kop en had een enorme medische, economische en sociale impact. Maar ook de juridische gevolgen zijn niet te onderschatten. Dat bleek zeker en vast ook op Jubel. We linken u graag door naar wat onze auteurs dit jaar zoal te vertellen hadden.

Het begon zo gewoon

Het jaar begon nochtans zo gewoon. We keken uit naar het hervormde vennootschapsrecht, dat eindelijk in werking trad. Tijd dus om ervoor te zorgen dat u helemaal mee bent met alle nieuwe benamingen van de vennootschapsvormen die zijn overgebleven, zodat u bv’s en cv’s niet verwart met bvba’s en cvba’s.

Voor 2020 stonden ook de nieuwe bewijsregels van het Nieuw Burgerlijk Wetboek op stapel.  Op 1 november zijn deze regels ook effectief in werking getreden. Maar of daarmee ook alle bewijsmoeilijkheden echt opgelost zijn, is nog maar de vraag. De bewijsnood is immers niet dezelfde in iedere rechtstak. En het fiscaal recht en het strafrecht hebben ieder hun eigen bewijsdynamiek, die niet altijd overeenstemt met die van het burgerlijk recht.

Kritische vragen bij de coronamaatregelen

Het mag niet verbazen dat Corona sinds maart ook het juridisch nieuws beheerste. We stelden ons vragen over de wettelijkheid van al die maatregelen. Gaan sommige maatregelen niet te ver? Is het allemaal nog wel in overeenstemming met de rechtsstaat als de overheid een avondklok instelt, of een samenscholingsverbod oplegt? En wat moet je doen als je een boete krijgt wegens een niet-essentiële verplaatsing. De Jubel-auteurs stelden zich terecht heel wat kritische vragen.

Om het naleven van al die maatregelen te controleren was er zelfs even sprake dat de politie drones zou gaan inzetten. Al vond onze nieuwe minister van Justitie dat misschien toch wat te voortvarend – en ging hij dan toch een beetje op de rem staan.

Impact op ons professionele leven

Ook ons professioneel leven verliep dit jaar wel wat anders. Telethuiswerken werd door de overheid plots aangemoedigd, en later zelfs verplicht. We ontdekten de nadelen van thuiswerk (afstand van de collega’s, geconcentreerd proberen werken terwijl je kleuter die niet naar school kan de nodige aandacht opeist), maar ook de voordelen. En we gingen massaal videocallen. Eerst ging dat nog gepaard met de nodige kinderziektes, maar dankzij de nodige tips & tricks liepen ze algauw van een leien dakje.

De coronacrisis wierp ook heel wat arbeidsrechtelijke vragen op. Van de fundamentele: hoe gaan we om met deze nieuwe werkelijkheid die onze arbeidsrelaties op zijn kop zet? Tekenen de contouren van een gewijzigd arbeidsrecht zich af of keren we in 2021 terug naar het oude normaal? Tot de heel praktische: is een werkgever verplicht mondmaskers te voorzien voor zijn personeelsleden?

Ondersteuning van het bedrijfsleven

Voor onze bedrijven was het een moeilijk jaar. Om hen toch te ondersteunen werkten zowel de federale als de regionale regeringen diverse steunmaatregelen uit. Belgische ondernemingen konden voor het eerst een ‘carry back’ van hun verliezen doen en hun verwachte verliezen van 2020 in rekening brengen op hun belastbare inkomsten van boekjaar 2019. Zo daalt hun verschuldigde belasting over inkomstenjaar 2019 en genieten ze een direct cash flow-voordeel. Een unicum in de Belgische fiscaliteit. Handelshuurders die door de lockdown en het sluiten van niet-essentiële winkels en horeca in de problemen kwamen met het betalen van hun handelshuur, kregen dan weer een handelshuurlening van de overheid. Daarbij moeten we wel goed in het oog blijven houden of de steun die we bieden door de EU niet als verboden staatssteun wordt gezien.

Gelukkig zijn onze bedrijven ook steeds creatief en innovatief. Als de klanten niet kunnen komen, dan bereiken we de klanten wel op een andere manier. Handelaars bekeerden zich tot de e-commerce, nadat ze zich via Jubel grondig informeerden over de te volgen aanpak en de juridische impact. En KnopsPublishing ging digitaal met een hele reeks succesvolle webinars.

Wij hebben in ieder geval geleerd dat de gevolgen van het virus op het recht verder gaat dan u zich kunt voorstellen: van rechtszittingen per videoconferentie en het dragen van mondmaskers in het gerechtsgebouw (“da gade gij niet bepalen” wist onze opiniemaker meester Lamon erover te zeggen), tot de manier waarop we overheidsopdrachten uitvoeren en zelfs fundamenteel over het contractenrecht denken.

En hoe bleven we rustig tijdens de moeilijk momenten? Dankzij de tips van Jeff Keustermans.

Soms is het business as usual

Maar ondanks alles gaat ook tijdens een pandemie het leven toch weer zijn gewone gangetje.  Zo blijft de fiscus de blote eigenaar en vruchtgebruiker die samen een onroerend goed aankopen of bouwen argwanend bekijken.  Een ook wie schenkbelasting wil vermijden door een Nederlandse notaris te bezoeken is eraan voor de moeite. Na een jarenlang strijd door de fiscus is de kaasroute – na een ingreep door de wetgever – definitief afgesloten. En ook die andere doorn in het oog van de fiscus, het duolegaat, moest er in Vlaanderen aan geloven.

De reactie op deze wijzigingen, tonen ook mooi aan dat we toch nog steeds meer geïnteresseerd zijn in hoe we een erfenis fiscaal interessant kunnen doorgeven aan de volgende generaties, dan hoe we onze kinderen kunnen onterven.

Justitie en Jubel in 2021

Hoe zit het met ons justitieel landschap in 2021? Het is koffiedik kijken, dus we wagen ons er liever niet aan. Wat Jubel wel garandeert is dat we ook volgend jaar kritische stemmen uit alle juridische hoeken aan het woord willen laten: over de werking van politie en justitie, over rechten van verdachten, over de wereld van de advocaten, over DIPLAD, over vrouwen in justitie, …