Dit weekend verscheen in de weekendbijlage van De Standaard een merkwaardig interview en dat om meerdere redenen. Het is in deze tijden wel bijzonder dat de geïnterviewde weigert om te worden gefotografeerd en de illustraties zich beperken tot oudmodische pentekeningen van een proces. Het leek daardoor wel op een negentiende-eeuwse krant.
De inhoud was zo mogelijk nog opvallender. Een onderzoeksrechter die het woord neemt waar zelfs justitiewatchers even over moeten nadenken om wie het nu eigenlijk gaat. Isabelle Panou. Wie ? Het blijkt om de Brusselse onderzoeksrechter te gaan die alle terreurverdachten van de aanslagen in Parijs heeft ondervraagd. “In Frankrijk worden onderzoeksrechters in terrorisme de klok rond beschermd. In België worden magistraten alleen beschermd als er een concrete dreiging tegen hen bestaat. (…) Ik zeg altijd grappend dat mijn beste bescherming mijn hond is – ik heb een poedel. Maar mijn allerbeste bescherming is mijn anonimiteit”. In dat laatste lijkt ze wonderwel te slagen.
Elders in het interview valt volgende uitspraak op: “Een onderzoeksrechter mag nooit publiek zeggen wat hij of zij denkt. Een onderzoeksrechter moet persoonlijkheid hebben, maar geen ego”. Bij een dergelijke uitspraak is er geen foto nodig om de aandacht op te zuigen. Het interview is meteen ook een ode aan de talrijke rechters die buiten de schijnwerpers dagelijks hard hun best doen.
En ergens verscholen in het stuk, bijna verontschuldigend, toch een enkel woord waarom ook bij zo een gedreven iemand de emmer soms overloopt. De dag na de aanslagen in Parijs (op 22 november 2015) deed de onderzoeksrechter huiszoekingen. “Mijn printer was defect en niemand kwam hem repareren. De laatste 45 huiszoekingsbevelen van de 100 heb ik met de hand uitgeschreven. We hadden geen computers die compatibel waren met de systemen die Frankrijk gebruikte”. Zelfs ervaren justitie-watchers slikken dan even. Misschien maar best dat er geen foto werd afgedrukt, zodat er geen zichtbare ontgoocheling te zien valt.
Marketingadviseurs hebben de advocatuur als nieuwe markt ontdekt
In de juridische wereld bestaan er geen rechters zonder advocaten (en omgekeerd). Discretie lijkt voor de advocatuur steeds meer een verfoeilijk gebrek dat krachtig moet worden bestreden. Van de bekende strafpleiters is al langer geweten dat zij graag gedijen in de aandacht van de media. Maar het lijkt nu wel in alle lagen van de advocatuur doordrongen. Marketingadviseurs hebben de advocatuur als nieuwe markt ontdekt. Wie hip wil zijn maakt podcasts, waarvan er slechts enkelen de banaliteit overstijgen. En als je zelf niet gevraagd wordt om je mening te geven, nodig je zelf maar iemand uit en gooi je alles op het internet.
Wie sommige advocaten(kantoren) op sociale media volgt, wordt overdonderd met zelfpromotie. Het seizoen van de ‘awards’ en ‘rankings’ lijkt stilaan voorbij (de lijst van genomineerden lijkt onuitputtelijk, maar de lezer mag gerust op twee oren slapen: deze scribent werd nergens genomineerd en is daar zelfs niet rouwig om). Het is geen fenomeen dat zich beperkt tot grote kantoren met zichtbaar aanzienlijke budgetten. Deze week was er zelfs een advocaat die in een filmpje tips gaf hoe je als eenmanskantoor jezelf in de markt moet zetten. Hij vond dat je alert moet zijn voor de eenzaamheid, een outlookagenda hebben en je laten bijstaan in je financiën.
Wat opvalt is de evolutie in de communicatie. Enkele jaren geleden wilden advocaten zich profileren in de marge van een concreet dossier. De strafpleiter die hongerig naar de cameralenzen van de televisiestations een ingestudeerde quote over de bedreiging van de rechten van verdediging debiteert, lijkt op zijn retour. Het hoort nu om aan ‘storytelling’ te doen. De advocaat als mens, die meedoet aan een loopwedstrijd, participeert aan een sociaal evenement of in de toiletten staat van een internationaal congres. En voor wie het echt niet kan laten, is er nog de aankondiging van een pas gepubliceerd wetenschappelijk artikel, zodat zelfs dat hip wordt.
Advocaten moeten dan weer beseffen dat rechters niet kunnen en mogen reageren, wat hen natuurlijk allerminst wereldvreemd maakt
Het toont aan dat een advocaat wezenlijk verschillend is van een magistraat. Dat is overigens al altijd zo geweest. De magistratuur moet beseffen dat de advocaten in een concurrentiële wereld leven die maakt dat zij zich in een markt van de juridische dienstverlening moeten positioneren. Advocaten moeten dan weer beseffen dat rechters niet kunnen en mogen reageren, wat hen natuurlijk allerminst wereldvreemd maakt.
Om te eindigen waar het begon: soms is het ook gewoonweg een goed idee om te communiceren op de ouderwetse manier, zonder blitse foto’s, maar met indringende inhoud die blijft beklijven.
***
Meer blogposts lezen van Hugo Lamon? Dat kan hier!
0 reacties