9 okt 2019 | Column

Een moderne justitie: willen we dat eigenlijk wel?

Door Hugo Lamon

(Ge)recht in de spiegel

Recente vacatures

Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
3 - 7 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Douane
0 - 3 jaar
Antwerpen
Paralegal
Arbeidsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Brussel
Advocaat
Arbeidsrecht
5 - 10 jaar
Brussel

Aankomende events

Opgelet: dit artikel werd gepubliceerd op 09/10/2019 en kan daardoor verouderde informatie bevatten.

LAMON op woensdag

Mr. Hugo LAMON is advocaat aan de balie Limburg (LAMON LAW).
Hij mengt zich regelmatig in het maatschappelijk debat over justitie.

Iedere woensdag maakt hij op Jubel een persoonlijke beschouwing.

Wie slechts sporadisch contact heeft met justitie blijft zich verbazen over de soms wel merkwaardige en vooral hardnekkige gewoontes die er nog heersen. Bekijk de blik van een jonge advocaat-stagiair wanneer deze voor het eerst wordt geconfronteerd met een “griffiebon” (Een wat? De “cheque sui generis” waarmee op een griffie kan worden betaald), zeker wanneer diezelfde jonge advocaat tot een generatie behoort die nooit een eurocheque heeft uitgeschreven. Voor hem of haar is  het faxtoestel op het advocatensecretariaat – waar dat toestel nog met mondjesmaat papier uitspuwt – al even confronterend.  Het lijkt wel een speelgoedje uit een James Bond-film uit de jaren ’50.  Jonge advocaten slaan ook met lede ogen de werking gade van een inleidingszitting, waar ze handgeschreven conclusiekalenders bij elkaar kribbelen en datzelfde document (omwille van de efficiëntie – uiteraard !) de beschikking wordt die later via gerechtsbrief aan rechtzoekenden wordt bezorgd “Meester, dat gekke document met al die kribbels, is dat écht iets van het gerecht?” Het is iedere advocaat allicht al overkomen dat een buitenlandse cliënt na het ontvangen van een dergelijke melding zich stilletjes afvraagt of het dan toch waar is dat in België het surrealisme de norm is.

De bovenvermelde anekdotische impressie is uiteraard onvolledig.  Justitie is niet alleen maar dat anachronistische gerommel. Geheel aan de andere kant van het justitiële spectrum worstelen wat oudere confraters met het indienen van schuldvorderingen in faillissementen. Dat kan enkel nog via het digitaal platform Regsol.  Curatoren maken tussentijdse verslagen en belanghebbenden krijgen elektronisch een bericht wanneer er iets nieuws te lezen valt in het digitaal dossier.  Het gemor van de begindagen is intussen weggeëbd, niet enkel overigens omwille van de verbetering van de ecologische voetafdruk. Het werkt, vooral dank zij de grote financiële en organisatorische inspanningen van de advocatuur. Sommigen stelden toen de vraag: moet de overheid dat niet zelf implementeren? Het antwoord lijkt evidenterwijze ja te zijn. Maar wat als de overheid daarvoor geen middelen kan of wil vrijmaken? Is stilstand dan het enige alternatief?

Of neem nu de bijstand door een advocaat bij het verhoor. Het Salduz-arrest van het Hof voor de rechten van de Mens zorgde voor een omwenteling. Het werd in goede banen geleid door een digitaal platform dat op alle politiekantoren kan worden geconsulteerd.  Had  de overheid dat systeem niet helemaal zelf moeten op punt stellen, want het is toch in de eerste plaats de overheid die moet instaan voor de garanties die voorzien zijn in het EVRM? Ook daar heeft de advocatuur een verantwoordelijkheid opgenomen en de kosten werden door de collectiviteit gedragen (en dus ook door de advocaten die geen strafrecht doen).  De advocatuur heeft immers ook een belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid.

De advocatuur is niet de enige beroepsgroep die taken van de overheid ondersteunt of overneemt bij gebrek aan middelen. Zo hebben de gerechtsdeurwaarders het platform ontwikkeld waardoor onbetwiste schuldvorderingen nu digitaal kunnen worden afgehandeld (en zelfs buiten de rechtbank). Kwatongen beweren dat de wetgever de IOS-wet gemaakt heeft op maat van een reeds door de gerechtsdeurwaarders vooraf ontwikkeld systeem, dat nu door iedereen verplicht moet worden gebruikt. Had de overheid dat niet zelf moeten doen? Het is niet verboden om daar bevestigend op te antwoorden, maar allicht zou er dan ook daar geen geld voor gevonden zijn. En ja, het is ook niet verboden te denken dat de gerechtsdeurwaarders met die investering wilden verhinderen dat andere beroepsgroepen zich met die invorderingen zouden kunnen bezighouden.

Er zijn nog andere digitaliseringsplannen, die volgens eenzelfde scenario door de overheid zullen worden uitbesteed. De advocaten die in die domeinen actief zijn kijken met gretige ogen richting de Orde van Vlaamse Balies, want op die manier hopen ze hun positie veilig te stellen.  Het blijft ook hier een verhaal van prioriteiten in functie van de beschikbare financiële middelen.

De nieuwe uitdagingen vergen een nieuwe aanpak. Het is geen toeval dat de OVB op 17 oktober een tweede legal tech-congres organiseert om de brede advocatuur te informeren over de nieuwe technologische uitdagingen.

Intussen blijven er advocaten die zich willen afzetten tegen alle vernieuwingen. Ze hopen daarmee alles bij het oude te kunnen laten en niet verplicht te worden hun kantoor aan te passen aan de onafwendbare digitale realiteit. Ze moeten wel beseffen dat er no way back is.  Ook binnen justitie zal de papieren wereld niet meer allesoverheersend zijn. De advocatuur heeft er belang bij die omschakeling niet aan zich te laten voorbijgaan.

Hugo LAMON

Meer blogposts lezen van Hugo Lamon? Dat kan hier!

Het boek ‘Jubelende Justitie’ is vanaf nu verkrijgbaar.
In onderstaande video geeft meester Lamon extra toelichting.

(Ge)recht in de spiegel

Recente vacatures

Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
3 - 7 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Douane
0 - 3 jaar
Antwerpen
Paralegal
Arbeidsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Brussel
Advocaat
Arbeidsrecht
5 - 10 jaar
Brussel

Aankomende events

Blijf op de hoogte

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

1 Reacties

1 Reactie

  1. ULRIX

    De kritiek van de auditeur van de Raad van State op diplad is aan u duidelijk voorbijgegaan.
    Uw mening is dan ook wat ze is.

    Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.