20 sep 2018 | Column

De advocaat is zijn cliënt niet. Europa is Amerika niet.

Door Hugo Lamon

(Ge)recht in de spiegel

Recente vacatures

Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
3 - 7 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Douane
0 - 3 jaar
Antwerpen
Paralegal
Arbeidsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Brussel
Advocaat
Arbeidsrecht
5 - 10 jaar
Brussel

Aankomende events

Opgelet: dit artikel werd gepubliceerd op 20/09/2018 en kan daardoor verouderde informatie bevatten.

LAMON op woensdag

Mr. Hugo LAMON is advocaat aan de balie Limburg en bestuurder en woordvoerder van de Orde van Vlaamse Balies.
Iedere woensdag maakt hij op Jubel een beschouwing over justitie.

Wat voor de juridische wereld evident lijkt, is het daarbuiten niet altijd. Wie als advocaat een moordenaar verdedigt, is natuurlijk zelf geen moordenaar en het feit dat hij als raadsman wil optreden betekent al evenmin dat hij de daden van zijn cliënt goedkeurt. Zelfs wie de ergste feiten pleegt, heeft recht op een eerlijk proces met alle waarborgen die een rechtsstaat biedt.

De gewone burger begrijpt dat soms niet. Enkele dagen geleden berichtte de media over een voormalige uitbaatster van een kinderhotel in Waregem, die 21 kinderen op een mensonterende manier behandelde. Er was sprake van ruw gedrag, het opentrekken van het mondje van een kind dat niet wilde eten, het slaan van kinderen en het opsluiten op toiletten. De advocaat van de uitbaatster probeerde alles in een context te plaatsen. Een plaatselijke verslaggever citeerde – met aanhalingstekens – uit de pleidooien: “Mijn cliënte is bijzonder zwaar aangepakt. Ze stond soms onder grote druk, dan kan er wel eens een tik worden uitgedeeld. Een pedagogische tik, meer is dat niet. En de kinderen hun mond enkele uren dichtplakken, er bestaat onderzoek hierover. Dat is een pedagogische techniek”. Zo werd de advocaat geciteerd. Of hij dat ook effectief zo heeft gepleit valt niet te achterhalen en waarschijnlijk diende dat ene zinnetje ook in een context te worden geplaatst. Maar allicht verwoorde de advocaat wat zijn cliënte dacht. De commentaren op de sociale media waren echter snoeihard. De advocaat werd niet enkel vereenzelvigd met zijn cliënte, het ging verder: ook de advocaat moest worden aangepakt. Dat in die sfeer er niemand op het idee kwam om tot onmiddellijke steniging van de advocaat over te gaan, was misschien eerder het gevolg van de tussenkomst van de moderator op de betrokken website, eerder dan het behoud van het laatste schijntje fatsoen. De wirwar van instantmeningen op sociale media getuigen niet altijd van een hoog beschavingsniveau, maar die meningen bepalen wel steeds meer de publieke opinie.

Er was vorige week ook commotie over de tussenkomst van bepaalde advocaten van illegalen. Er werd hen verweten dat ze hun politieke overtuiging volgden, eerder dan het belang van hun cliënten. De kritiek kwam deze keer niet op de internetfora van de onderbuik van de samenleving, maar van een tweet van een lid van de regering. De vraag of het belang van een cliënt wordt miskend dient echter niet door een staatssecretaris te worden beantwoord. Dat is de taak van de rechter in de concrete zaak die hij moet beoordelen en eventueel ook door de tuchtoverheid van de advocaat. Voor dat laatste moet er wel een inbreuk zijn op de deontologie, wat dan weer tot de bevoegdheid behoort van de stafhouder. Overigens zijn er geen aanwijzingen dat de stafhouder iets foutiefs heeft vastgesteld.

Het lijken allemaal evidente principes. Waarom er dan nog over schrijven? Omdat het blijkbaar steeds vaker ter discussie staat. Dinsdag berichtte de krant La Libre Belgique dat vijf Belgische advocaten de toegang ontzegd kregen tot de Verenigde Staten. Twee van hen voerden in de krant aan dat dit was omdat ze zijn opgetreden als advocaat voor terroristen. Ook Antwerpse advocaten zouden met dezelfde problemen geconfronteerd zijn. Het kabinet van de minister van buitenlandse zaken benadrukte in de pers dat ieder land zelf beslist wie ze tot hun grondgebied toelaten, omdat dit een nationale bevoegdheid is.

Indien het juist is wat de betrokken advocaten in de media beweren, zegt het veel over de toestand van de rechtstaat in de Verenigde Staten. Het feit dat een advocaat de verdediging opneemt van een terrorist, maakt van die advocaat natuurlijk geen verdacht persoon. De advocaat is zijn cliënt niet. Indien dat onderscheid in de VS niet langer zou worden gemaakt, kan hieruit enkel worden afgeleid dat de toch nog bestaande Europese normen en waarden niet langer gelden over de Oceaan. De “Westerse” waarden worden daarmee steeds relatiever, wat ons moet wakker houden. Want zonder onafhankelijke advocaten die ongehinderd kunnen opkomen voor hun cliënten is er een ernstig probleem. Wij moeten daar alert voor blijven en iedere dag opnieuw ook benadrukken hoe belangrijk dat is. Ook al moet er iedere dag worden gereageerd op wat de herauten van de sociale media aan andersluidende berichten uitbazuinen, waarbij het niet uitmaakt wie de boodschap de wereld instuurt.

Hugo LAMON

Mr. Hugo LAMON is advocaat aan de balie Limburg en bestuurder en woordvoerder van de Orde van Vlaamse BaliesIedere woensdag maakt hij op Jubel een beschouwing over justitie.

Lees hier alle artikels van 'LAMON op woensdag'.

(Ge)recht in de spiegel

Recente vacatures

Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
3 - 7 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Douane
0 - 3 jaar
Antwerpen
Paralegal
Arbeidsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Brussel
Advocaat
Arbeidsrecht
5 - 10 jaar
Brussel

Aankomende events

Blijf op de hoogte

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

2 Reacties

2 Reacties

  1. Kati Verstrepen

    Geachte heer bestuurder,
    Waarde confrater,
    Beste Hugo,

    zoals vaak heb ik je bijdrage met veel belangstelling gelezen. Uiteraard ben ik het volledig met je eens dat een advocaat niet met zijn cliënt kan vereenzelvigd worden. Dat dit nogmaals duidelijk moet gesteld worden is inderdaad beangstigend.
    Mag ik er evenwel nog eens op aandringen het woord ‘illegalen’ achterwege te willen laten? Geen mens is illegaal. Het gaat om mensen zonder verblijfsvergunning. Deze opmerking kan pietluttig lijken, maar het is o.m. door een dergelijk taalgebruik dat het debat verhardt.

    Hartelijk dank!

    Kati

    Antwoord
  2. Gust Verwerft

    Mevrouw de mensenrechtenverdedigster,

    De opmerking lijkt niet pietluttig.
    Ze is pietluttig.

    Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.