16 dec 2016 | Actualia, Advocaten, Algemeen

Consumentenbescherming in België: feit of fictie?

Door Jubel

Recente vacatures

Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
3 - 7 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Douane
0 - 3 jaar
Antwerpen
Paralegal
Arbeidsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Brussel
Advocaat
Arbeidsrecht
5 - 10 jaar
Brussel

Aankomende events

Opgelet: dit artikel werd gepubliceerd op 16/12/2016 en kan daardoor verouderde informatie bevatten.

Het einde van het jaar nadert met rasse schreden en is in België nog steeds een commercieel zeer interessante periode voor ondernemers die in de periode rond sinterklaas en de eindejaarsfeesten hun omzet graag nog een extra boost willen geven. In huidige consumptiemaatschappij stellen we vast dat er steeds meer gebruik wordt gemaakt van de verkoop op afstand, waarbij de consument zich niet langer dient te verplaatsen. De consument zal zijn aankopen evenwel slechts na ontvangst kunnen inspecteren, waardoor het niet ondenkbaar is dat hij een aantal “miskopen” zal begaan. De vraag die gesteld kan worden is of in dergelijk gevallen de “arme” consument geen bijkomende bescherming dient te genieten?

Wettelijk kader

De verkoop op afstand wordt sedert 31 mei 2014 in artikel I.8,15° WER gedefinieerd als volgt: “iedere overeenkomst die tussen de onderneming en de consument wordt gesloten in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop of dienstverlening op afstand zonder gelijktijdige fysieke aanwezigheid van de onderneming en de consument en waarbij, tot op en met inbegrip van het moment waarop de overeenkomst wordt gesloten, uit­sluitend gebruik wordt gemaakt van een of meer technieken voor communicatie op af­stand”.

Het typevoorbeeld hiervan -die steeds meer aan belang wint- is uiteraard de online verkoop via allerlei webwinkels. De Zalando’s en Bol’s van deze wereld worden de consument werkelijk om de oren geslagen.

Wettelijke bescherming consument

De wetgever heeft de consument willen behoeden tegen een opeenstapeling van “miskopen” en heeft de verkoper op afstand enkele verplichtingen opgelegd.

Aan de verkoper worden daarom een aantal precontractuele informatieverplichtingen op­gelegd, waaronder info betreffende het her­roepingsrecht. Daarnaast dient de verkoper op afstand tevens een modelherroepingsformulier mee te zenden aan de consument.

De wetgever heeft hiermee de verkoper op afstand aldus verplicht de consument te informeren over zijn wettelijk herroepingsrecht van 14 kalenderdagen. Indien de verkoper op afstand niet aan deze informatieverplichting voldoet, zal het wettelijk herroepingsrecht verlengd worden met een termijn van 12 maanden. Op die manier heeft u als consument dus steeds de tijd om juridische informatie in te winnen en de nodige stappen te ondernemen.

Inroepen consumentenbescherming

In een recent arrest van 4 juni 2015 heeft het Europees Hof van Justitie de positie van de consument nog bijkomend willen versterken door te stellen dat de nationale rechter zelfs ambtshalve verplicht is om te onderzoeken of het consumentenrecht van toepassing is. Op die manier tracht het Hof van Justitie de consument in een zetel te plaatsen, daar hij zelfs bescherming geniet ook al vergeet hij zelf om de beschermingsregels zoals opgenomen in beschermingsregels in boek VI van het WER op te werpen.

In de praktijk

In de praktijk dienen we evenwel vast te stellen dat de Belgische rechter tot op heden een meer actieve rol niet op zich wenst te nemen. De consument zal zich dan ook voldoende juridisch moeten informeren en bijgevolg tijdig een advocaat om de arm moeten slaan, teneinde zijn juridische belangen optimaal te verdedigen. In de praktijk zal hij immers zelf de beschermingsregels uit het consumentenrecht aan de rechter dienen voor te leggen indien hij hiervan gebruik wenst te maken.

Besluit

De Belgische wetgever heeft onder druk van Europa de consument zeer sterk willen beschermen. In tal van situaties kan de consument dan ook niet langer als “zwakkere” contractspartij worden beschouwd, aangezien er aan de verkopers zeer strenge eisen worden opgelegd. Ondanks de sterke inspanningen vanuit Europa, die de nationale rechter zelfs een zeer actieve rol toekent, dienen we toch vast te stellen dat tot op vandaag de Belgische rechter nog steeds een eerder passieve houding aanneemt. Wij dienen hiermee dan ook te besluiten dat de consument in België sterk beschermd wordt, doch dat hij deze bescherming zelf zal moeten afdwingen. In de praktijk blijkt een afdoende consumentenbescherming dan ook eerder fictie dan feit.

 

Geschreven door Danny Lavreysen

Recente vacatures

Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
3 - 7 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Douane
0 - 3 jaar
Antwerpen
Paralegal
Arbeidsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Brussel
Advocaat
Arbeidsrecht
5 - 10 jaar
Brussel

Aankomende events

Blijf op de hoogte

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

0 Reacties

0 reacties

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.