De Code Buysse is al sinds zijn oprichting in 2005 een leidraad voor deugdelijk bestuur voor zowel kleine als grote niet-beursgenoteerde ondernemingen. Op 3 december 2024 werd de vierde editie van de code voorgesteld in Antwerpen. De grote nadruk van deze nieuwe editie ligt op de dynamiek en de diversiteit in de bestuursorganen van ondernemingen. Ook familiale ondernemingen krijgen extra aandacht.

De Code is complementair aan de Belgische wetgeving en dient samen met de wetgeving gelezen te worden. Het biedt zelf geen afdwingbare bepalingen, maar in de praktijk gebruiken rechters de Code vaak als referentiepunt om te beslissen of een onderneming al dan niet deugdelijk werd bestuurd.

Wat is de Code Buysse?

De Code Buysse biedt ondernemingen handvatten voor goed bestuur, met een sterke focus op diversiteit, dynamiek en betrokkenheid van bestuurders. De nieuwe editie legt meer nadruk op de selectie van bestuurders met een brede en diverse achtergrond. Het stelt bedrijven in staat om te beoordelen welke competenties in hun bestuur ontbreken. En op welke profielen ze kunnen inspelen om de juiste dynamiek te creëren.

Diversiteit en dynamiek binnen het bestuur

De auteurs van de nieuwe editie leggen de nadruk op het belang van het selecteren van de juiste (externe) bestuurders. De Code biedt een onderneming de juiste tools en vragen om te onderzoeken welke competenties nog ontbreken en naar welke profielen de onderneming best op zoek gaat.

Er wordt sterk gepleit voor een diverse samenstelling van het bestuur. De Code benadrukt dat het optimaal is om bestuurders met verschillende achtergronden aan te trekken. Dan kunnen advies en ideeën zoveel mogelijk variëren en heeft het bestuur een brede blik.

De Code Buysse verduidelijkt het belang van een betrokken en actief bestuur. Het hekelt bestuurders die veel verschillende mandaten opnemen, de zogenaamde ‘cumultijgers’. Deze bestuurders kunnen niet op alle mandaten even actief en betrokken zijn. En dit staat haaks op de actieve bestuursdynamiek die de Code voorstaat.

Managers in het bestuur – wat zegt de Code?

Een goede informatiedoorstroom over de dagelijkse leiding van de onderneming is cruciaal voor het bestuur om goed te kunnen nadenken over de toekomst van het bedrijf. Daarom moet men managers aanmoedigen om de raad van bestuur regelmatig bij te wonen.

Daarnaast moet er wel een balans gevonden worden met de controlefunctie die het bestuursorgaan heeft op de dagelijkse leiding van de onderneming. Zowel vergaderingen met als zonder managers zijn aangeraden om deze balans te waarborgen.

Bestuur van familiale ondernemingen

Voor familiale ondernemingen is naast corporate governance ook familiale governance van groot belang. Het is essentieel om de familiale structuren achter de onderneming goed in kaart te brengen en duidelijke afspraken te maken binnen de familie onderling, en tussen de familie en de externe bestuurders.

Een familiaal charter kan helpen om deze afspraken vast te leggen, maar ook zaken als opvolging en een conflictregeling verdienen gepaste aandacht.

Marie De Tollenaere en Mathieu Roelens – Vandelanotte