​Met belangstelling nam ik kennis van de bijdrage van meester Lamon over de ‘wrakingshistorie’. Blijkbaar ligt voor hem het zwaartepunt op de woorden “punt uit”.

Verder heeft hij niet de minste aandacht voor het geciteerde ernstig procesrechtsmisbruik en de 22 veroordelingen op grond daarvan door het Hof van Cassatie. Evenmin over de volgehouden inertie daarover van de balie-instanties. Waarschijnlijk maar een detail. Wellicht is dit een slimme advocatentruc. Maar als ere-advocaat neem ik dat woord niet graag in de mond.

Toch zou ik graag de mening van meester Lamon eens lezen over die zaak, door het Hof van Cassatie omschreven als: “een, ten aanzien van een belangrijke financiële claim, al jarenlang aangenomen deloyale proceshouding en gepleegd procesrechtsmisbruik die reeds menige tussenkomsten van het Hof noodzakelijk maakten en waardoor een beoordeling ten gronde vooralsnog kon worden verhinderd. De deloyale procesvoering en het procesrechtsmisbruik nemen hierbij in burgerlijke zaken ongeziene proporties aan.”

Kan dat? En dan ineens ook over de inertie van de balie ter zake?

Misschien kan hij ook eens uitleggen hoe dergelijke strapatsen de belangen van de cliënten van de betrokken advocaten dienen? Want dat is mij geheel onduidelijk.

Of gaan we verder de kop in het zand steken en doen alsof er geen probleem van procesrechtsmisbruik bestaat? Dat het normaal is dat het aantal wrakingen en vorderingen tot onttrekking exponentieel gestegen is de jongste jaren. Terwijl het overgrote deel ervan wordt afgewezen.

Blijkbaar dringt het bij sommigen moeilijk door dat de leiding van de terechtzitting gebeurt door de voorzitter van de kamer, die o.m. de debatten leidt, het woord verleent of het afneemt, en alle nodige maatregelen van inwendige orde neemt.

Vanzelfsprekend kan die voorzitter zich daarbij vergissen. Maar dat neemt niet weg dat de aanwezigen op de terechtzitting gevolg moeten geven aan zijn instructies. Desgevallend kan dat nadien aangekaart worden bij de behandeling ten gronde, in hoger beroep, in cassatie of voor het EHRM.

Maar de beslissing die de rechter dan genomen heeft, moet uitgevoerd worden en de aanwezigen moeten zich daarbij neerleggen, punt uit!

Ik verneem graag wat het alternatief daarvoor is. Moet er een gespreksgroep opgericht worden, moet er extern geconsulteerd worden, of een bemiddeling misschien, een commissie oprichten, de HRJ of het CHR inschakelen? Of vereist de proceseconomie integendeel dat er kan verder gewerkt worden.

Het is geen geheim dat een aantal advocaten, waarvan sommigen ook aanwezig waren in de zaak in Brussel die ons bezig houdt, het klavier van de vertragingsmaneuvers bespelen als een virtuoos. In de zaak waarover wij ter illustratie schreven in de vorige column beoordeelde het Hof van Cassatie het optreden van sommigen als “rechtsmisbruik teneinde fictieve procedure-incidenten uit te lokken en deze aan te wenden in verdere vertragingsmaneuvers”.

Een rechtbankvoorzitter met enige ervaring weet maar al te goed dat bepaalde incidenten of vragen erop gericht zijn de zaak te vertragen en het debat ten gronde te vermijden. Een probaat middel om dat te vermijden bestaat erin de incidenten en vragen bij de behandeling van de grond van de zaak te voegen. Aldus vermijdt men vertraging en tussenvonnissen, waartegen soms beroep kan ingesteld worden.

Hij heeft de bevoegdheid, en de plicht, om dergelijke maneuvers te voorkomen en te ontmijnen, en kan perfect bepalen dat de discussie daarover op een later ogenblik, samen met de grond van de zaak, kan behandeld en beoordeeld worden.

Advocaten die daar niet mee akkoord gaan kunnen dit laten akteren door de griffier, -een gerechtsdeurwaarder meebrengen is echt niet nodig-, en dat later aanwenden.

In geen geval mogen zij de zitting storen door het woord te blijven eisen. Doen zij dat wel dan dient de voorzitter het nodige te doen opdat de zitting zou kunnen verdergezet worden. Ook als dat vereist dat de storende elementen uit de zittingszaal verwijderd worden. Zo moeilijk is dat toch niet.

Aldus kan de rechtbank doen wat haar taak is en wat van haar door het publiek verwacht wordt. De haar voorgelegde zaak behandelen zonder nutteloos tijdverlies.

Ik kan mij echt niet voorstellen dat bonafide en integere advocaten daartegen bezwaar zouden hebben.

Bruno Luyten

Ere-eerste voorzitter van het hof van beroep Antwerpen

Ere-advocaat balie Brussel