​Zoals ondertussen goed geweten is, wordt e-facturatie vanaf 1 januari 2026 verplicht voor transacties tussen btw-plichtige ondernemingen. De deadline nadert dus met rasse schreden. Momenteel hebben iets meer dan 250.000 ondernemingen in België een Peppol ID waardoor ze elektronisch facturen kunnen verzenden en ontvangen. Toch telt België meer dan 1,2 miljoen btw-nummers, wat aantoont dat er nog een lange weg te gaan is. Bovendien is 1 januari 2026 niet de eindmeet, maar net het begin van heel wat e-facturatietrends die nog zullen volgen. In dit artikel bespreken we er vijf.

1. Van e-invoicing naar e-reporting

E-facturatie is slechts het begin. Waar vandaag de focus ligt op het digitaal uitwisselen van facturen tussen bedrijven, zet de overheid volop in op de volgende stap: e-reporting. Daarbij worden factuurgegevens rechtstreeks en (bijna) in realtime gerapporteerd aan de belastingadministratie. Dit systeem laat de overheid toe om sneller en nauwkeuriger btw-controles uit te voeren, fraude op te sporen en administratieve lasten te verlichten.

​Voor bedrijven betekent dit een verschuiving: niet alleen facturen digitaal uitwisselen, maar ook zorgen dat ze voldoen aan rapporteringsverplichtingen

Voor bedrijven betekent dit een verschuiving: niet alleen facturen digitaal uitwisselen, maar ook zorgen dat ze voldoen aan rapporteringsverplichtingen. E-reporting wordt zo een cruciale bouwsteen in de toekomstige fiscale en administratieve infrastructuur, waarbij transparantie, automatisering en compliance centraal staan. Volgens het meest recente regeerakkoord wordt e-reporting tegen 2028 verplicht voor alle transacties tussen btw-plichtige ondernemingen onderling en voor transacties waarvoor een Geregistreerd Kassasysteem (GKS) wordt gebruikt – de zogenaamde ‘witte kassa’ uit de horeca.

2. Invoice Message Response

Vandaag verloopt facturatie vaak in één richting: een leverancier stuurt een factuur, en hoopt vervolgens op tijd de betaling te ontvangen. Met de opkomst van Invoice Message Response verandert dit fundamenteel. Deze functionaliteit binnen het Peppol-netwerk laat toe dat de ontvanger van een e-factuur een gestructureerd antwoord terugstuurt. Denk aan een automatische bevestiging van ontvangst, een melding dat de factuur goedgekeurd is voor betaling, of net een melding van betwisting met reden.

Hierdoor ontstaat er een transparante, digitale dialoog tussen verzender en ontvanger, wat fouten, misverstanden en vertragingen drastisch vermindert. Deze evolutie maakt van e-facturatie niet enkel een boekhoudkundig proces, maar een volwaardig communicatiemiddel binnen de digitale supply chain.

3. Uitbreiding naar andere documenttypes (e-ordering, e-delivery)

De digitalisering binnen het bedrijfsleven beperkt zich al lang niet meer tot facturen alleen. Dankzij standaarden zoals Peppol worden ook andere documenten steeds vaker elektronisch uitgewisseld. Denk hierbij aan elektronische bestelbonnen (e-ordering), verzendnota’s (e-delivery) en zelfs contracten of offertes. Al deze documenten kunnen via hetzelfde veilige en gestandaardiseerde netwerk worden verstuurd en ontvangen.

Deze evolutie maakt het mogelijk om de volledige procure-to-pay-keten – van bestelling tot betaling – digitaal en naadloos te laten verlopen. Leveranciers ontvangen automatisch een digitale bestelling, sturen de levering met een elektronische verzendnota en factureren achteraf zonder papieren rompslomp. Klanten kunnen op hun beurt sneller en efficiënter goedkeuringen en betalingen verwerken, met minder fouten en minder manueel werk.

Het resultaat? Een vlottere samenwerking tussen handelspartners, kortere doorlooptijden, hogere datakwaliteit en aanzienlijke tijd- en kostenbesparingen. Bovendien zorgt deze standaardisatie voor meer transparantie en controle over de hele keten, wat zowel operationeel als strategisch sterke voordelen biedt.

4. Internationale e-facturatie

Vanaf juni 2030 treedt de ViDA-richtlijn in voege. ViDA is een Europese richtlijn die staat voor VAT in a Digital Age en heeft tot doel de btw-kloof, ofwel het verschil tussen de effectief geïnde btw en de theoretisch te innen btw, te verkleinen.

Aangezien e-facturatie wereldwijd in opmars is, groeit ook de nood aan internationale standaarden. Europa zet zwaar in op de uitrol van de EN 16931-norm (de Europese e-facturatiestandaard), die steeds vaker ook buiten Europa als basis wordt gebruikt. Echter werken de meeste landen alsnog met verschillende systemen. Zo heeft Frankrijk PDP, Polen KSeF en Italië SdI.

5. AI en voorspellende boekhouding

AI zal ingezet worden om inkomende e-facturen automatisch te classificeren, te matchen met aankooporders of leveringsbonnen, én af te punten op betaling. In combinatie met voorspellende modellen kunnen bedrijven hun uitgaven, liquiditeit en leveranciersrelaties proactief beheren.

Met de opkomst van smart contracts (bijvoorbeeld via blockchaintechnologie) kunnen facturatie- en betalingsprocessen volledig geautomatiseerd verlopen. Zodra de voorwaarden van een contract – zoals levering van goederen – voldaan zijn, wordt automatisch een e-factuur gegenereerd en zelfs betaald. Dit vermindert vertragingen en geschillen.

Christophe Vanhoutte

Deze teskt werd ook gepubliceerd in het ITAA-zine van het ITAA.