In veel advocatenkantoren leeft nog het beeld dat samenwerking vooral hiërarchisch georganiseerd moet zijn: de partner beslist, de medewerker voert uit, de stagiair kijkt en leert. Maar dat klassieke model begint te knellen in een snel veranderende wereld. Cliënten verwachten flexibiliteit en snelheid, wetgeving wordt complexer en technologie verandert de manier van werken. Intern vragen medewerkers om meer autonomie, meer betrokkenheid en meer ruimte om zichzelf te zijn. In die context werkt samenwerking pas écht als het gebaseerd is op dialoog en op duurzaamheid.

Van verschil naar verbinding

Samenwerken over generaties en levensfasen heen betekent leren omgaan met verschil: verschil in tempo, in visie, in werkstijl. Een advocaat met twintig jaar ervaring kijkt anders naar een dossier dan iemand die pas is gestart. Maar dat betekent niet dat de ene ‘juist’ is en de andere ‘onervaren’. Het zijn verschillende perspectieven die elkaar kunnen versterken, als je bereid bent ze te laten botsen zonder te breken.

Ervaren advocaten kunnen jongere collega’s begeleiden bij pleidooien. Tegelijk kunnen jongere advocaten hun senioren helpen met digitale tools of nieuwe juridische technologie

Daarvoor is mentorschap een krachtig instrument. Niet als eenrichtingsverkeer van boven naar beneden, maar als wederkerige uitwisseling. Ervaren advocaten kunnen jongere collega’s begeleiden bij pleidooien, onderhandelingstechnieken of het omgaan met moeilijke cliënten. Tegelijk kunnen jongere advocaten hun senioren helpen met digitale tools of nieuwe juridische technologie. Zulke wederkerige relaties zorgen voor wederzijds respect én houden de kennis binnen het kantoor levend en actueel.

Investeren in duurzame groei

Duurzame samenwerking vraagt ook om duurzaam leren. Niet elke advocaat hoeft partner te worden. Sommigen willen zich verdiepen in een niche, zoals milieurecht, ESG of privacywetgeving. Anderen willen meer impact via strategisch werk, coaching of beleidsadvies. Door ontwikkeling niet te koppelen aan anciënniteit, maar aan ambitie en talent, blijft iedereen groeien – op een manier die past bij zijn of haar levensfase en sterktes.

Door de samenwerking bewust te structureren, voorkom je dat er silo’s ontstaan en zorg je dat kennis wordt gedeeld in plaats van vastgehouden

Die visie kan ook worden doorgetrokken naar teamwerking. Grote dossiers lenen zich uitstekend voor gemengde teams. Door de samenwerking bewust te structureren, voorkom je dat er silo’s ontstaan en zorg je dat kennis wordt gedeeld in plaats van vastgehouden.

Werken aan een cultuur van vertrouwen

Duurzame samenwerking leeft niet alleen in dossiers, maar ook in de cultuur van het kantoor. Vertrouwen is hier cruciaal. Niet alleen vertrouwen in elkaars juridische competentie, maar ook in elkaars intenties. Dat vertrouwen groeit niet in de wandelgangen – het moet gevoed worden. Door bijvoorbeeld ruimte te maken voor ontmoetingen buiten het werk: studiedagen, teambuildings of intervisiesessies waarin ook persoonlijke thema’s besproken mogen worden. Zulke momenten zijn geen tijdverlies, maar een investering in de onderstroom van het kantoor.

Ook levensfasen maken deel uit van die onderstroom. Wanneer medewerkers zich veilig voelen om te spreken over een kinderwens, mantelzorg, burn-out of een wens om stapsgewijs af te bouwen, wordt samenwerking pas echt duurzaam. Want dan worden planningen, verantwoordelijkheden en verwachtingen afgestemd op mensen – niet andersom. En precies dat zorgt ervoor dat medewerkers zich verbonden voelen en op lange termijn willen blijven.

De toekomst vraagt om duurzame teams

In een sector waar deadlines scherp zijn en de druk hoog, lijkt investeren in samenwerking soms een luxe. Maar het omgekeerde is waar. Wie vandaag bouwt aan duurzame samenwerking – via gedeelde ontwikkeling, open dialoog en wederzijds respect – voorkomt morgen verloop, burn-out of stille frustratie. Een duurzaam team is niet alleen juridisch sterk, maar ook menselijk robuust. En dat is exact wat de toekomst van de advocatuur nodig heeft.

Van hiërarchie naar dialoog: het is geen modetrend, maar een noodzakelijke evolutie. Niet omdat hiërarchie geen waarde meer heeft, maar omdat dialoog de sleutel is tot een werkbare, warme en wendbare samenwerking. En precies die drie ingrediënten maken van een kantoor geen fabriek, maar een gemeenschap.

Sophie Vincken – svita | balans-model-voor-advocaten-grenzen-stellen