Er is de laatste tijd wel wat te doen geweest over het recht op aftrek van historische btw. Dit was het geval wanneer de btw-vrijstelling voor advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders werd afgeschaft, bij het uitsluiten van esthetische ingrepen uit de medische vrijstelling, maar ook tot op een zekere hoogte bij de afschaffing van de keuzemogelijkheid bij vennootschappenbestuurders om hun bestuursmandaten al dan niet aan de btw te onderwerpen. Maar waarover gaat dit nu eigenlijk? Een korte toelichting.
Recht op aftrek – bestemmingsbeginsel
Een van de belangrijkste attributen van de btw-belastingplichtige is het recht op aftrek. Enkel btw-belastingplichtigen hebben recht op aftrek van btw. Echter, om dit recht op aftrek te kunnen uitoefenen, dienen nog een hele reeks voorwaarden vervuld te zijn. Wellicht de belangrijkste voorwaarde is dat de aankopen, investeringen of kosten die door de btw-belastingplichtige worden gemaakt, worden ‘bestemd’ voor een activiteit en/of handelingen die recht op aftrek van btw geven. Dit noemen we het bestemmingsbeginsel. Dit is ook de reden waarom advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders geen recht op aftrek hadden voor 1 januari 2014; hun handelingen waren van btw vrijgesteld zonder recht op aftrek.
“ Wat te doen met ‘aankopen’ die in het verleden werden verricht, en waarvoor geen recht op aftrek van btw bestond, wanneer nu de btw-regeling wijzigt en de uitgeoefende activiteit toch recht op aftrek van btw toestaat vanaf een bepaalde datum?”
Wijziging btw-regeling – quid vroegere aankopen?
De vraag rijst dan: wat te doen met ‘aankopen’ die in het verleden werden verricht, en waarvoor geen recht op aftrek van btw bestond, wanneer nu de btw-regeling wijzigt en de uitgeoefende activiteit toch recht op aftrek van btw toestaat vanaf een bepaalde datum? In dat geval voorziet de wetgeving dat de btw-belastingplichtige een herziening van de niet-afgetrokken btw kan uitoefenen (dus herziening in het voordeel) voor:
- de andere goederen en diensten dan bedrijfsmiddelen, die nog niet werden gebruikt of verbruikt op het tijdstip van de wijziging van de belastingregeling;
- de bedrijfsmiddelen die bij die wijziging nog bestaan, voor zover die goederen en diensten nog bruikbaar zijn en de herzieningstermijn (van 5 jaar voor roerende goederen en 15 jaar voor onroerende goederen) nog niet is verstreken.
De uitoefening van dit historisch recht op aftrek is onderworpen aan de vervaltermijn drie jaar. Om het recht op aftrek van deze historische btw te kunnen uitoefenen, moet de genieter ervan een inventaris opmaken.
Hoe zit dat dan bij de bestuursvennootschappen?
Bij de wijziging van de regeling voor de bestuursvennootschappen die in het verleden geopteerd hebben om hun mandaat niet aan de btw te onderwerpen, geldt (volgens de Belgische fiscus) deze regeling niet. Zij worden immers geacht in het verleden (door hun niet-optie) geen btw-belastingplichtigen te zijn geweest, waardoor bij het achteraf verkrijgen van de btw-hoedanigheid de historische aftrek niet mogelijk is voor de voor dat tijdstip gedane uitgaven en investeringen. Toch betwijfelbaar dit standpunt: btw-belastingplicht als dusdanig ontstaat immers uit kracht van de wet of de richtlijn, niet door keuze; de fiscus heeft echter in het verleden de btw-registratie niet geëist … Food for thought!
Artikel verschenen in Tijdschrift Notarieel Management – Jaargang 4 september 2016
0 reacties