Volgens de website van de FOD Financiën kunt u een belastingverhoging krijgen wanneer uw aangifte laattijdig is ingediend, maar klopt dit wel? Recentelijk heeft het hof van beroep te Bergen zich hierover uitgesproken (Bergen 15 juli 2019, 2018/RG/120).

Vooraleer we op dit arrest ingaan, moeten we kort de geschiedenis van het desbetreffende artikel 444 WIB bespreken. In het verleden bestond er discussie over de mogelijkheid om een belastingverhoging op te leggen wegens laattijdige aangifte. Volgens de rechtsleer kon geen belastingverhoging worden opgelegd wegens laattijdige aangifte aangezien artikel 444 WIB enkel voorzag in een sanctie bij niet-aangifte, onvolledige aangifte of onjuiste aangifte. De administratie verdedigde dat een laattijdige aangifte gelijk stond met een niet-aangifte.

In 2018 werd deze discussie beslecht door het Hof van Cassatie in het voordeel van de belastingplichtige (Cass. 15 maart 2018, Fiscoloog 2018, 1563, p.13). Aangezien de wetgever de bui al zag hangen, werd de wet in 2017 aangepast en werd de laattijdige aangifte uitdrukkelijk ingeschreven in de wet. In de parlementaire voorbereiding liet de wetgever uitschijnen dat dit altijd al de bedoeling was geweest waardoor deze toevoeging mogelijks ook naar het verleden toe zou werken, een zogenaamde interpretatieve wet. Een standpunt dat gretig werd overgenomen door de administratie tot een belastingplichtige naar het hof van beroep te Bergen ging.

In het concrete geval had de administratie een belastingverhoging van 30% opgelegd wegens laattijdige aangifte voor aanslagjaar 2014. Met de parlementaire voorbereiding in de hand verdedigde de administratie dat de interpretatieve wet van 2017 ook naar het verleden toe werkte.

Het hof van beroep te Bergen wees dit standpunt van de hand omwille van twee redenen. Ten eerste kan een interpretatieve wet enkel verduidelijkingen aanbrengen maar mag zij de oorspronkelijke wet niet aanvullen. Door de laattijdige aangifte in te voegen in de wet, werd deze wel degelijk aangevuld. Bovendien heeft een belastingverhoging een strafrechtelijk karakter waardoor het nationaal en internationaal recht verbieden dat deze sanctie kan worden opgelegd voor een periode waarin de wet hierin niet voorzag. Nulla poena sine lege.

Samengevat kan worden gesteld dat een belastingverhoging wegens laattijdige aangifte slechts kan worden opgelegd voor aangiftes die laattijdig zijn ingediend sedert de inwerkingtreding van de wet op 17 juli 2017.

Cazimir