Onlangs verkocht één van onze leden een wagen aan zijn klant. Hoewel de klant niet meteen betaalde, voelde ons lid zich veilig, omdat hij een clausule van eigendomsvoorbehoud had voorzien. De klant ging echter failliet en ons lid ontving een schrijven van de curator waarin werd meegedeeld dat alle goederen van de gefailleerde, waaronder ook de wagen in kwestie, verkocht werden. Kan de curator dat zomaar doorvoeren?

Normaal gezien gaat de eigendom van een goed over van zodra de koper en verkoper over de belangrijkste zaken akkoord zijn. Het goed hoeft met andere woorden nog niet betaald te zijn. Zoals in het geval van ons lid kunnen de algemene verkoopsvoorwaarden echter bepalen dat de eigendom van een goed pas overgaat na betaling van de factuur. Wanneer de gefailleerde niet betaalt, kan de schuldeiser de goederen dan terugeisen. De curator kan dat echter ook weigeren en aan de verkoper als bevoorrecht schuldeiser de koopprijs betalen. Dat zal hij bijvoorbeeld doen als blijkt dat de machine meer waard is geworden in vergelijking met de waarde van de machine op de datum van de verkoop. De curator kan immers beter de machine duurder doorverkopen aan een derde en de oorspronkelijke verkoper uitbetalen.

Om een beroep te kunnen doen op het eigendomsvoorbehoud is ten eerste een geschrift vereist. Het moet dus geldig opgenomen zijn in de algemene verkoopsvoorwaarden van de verkoper. Is de koper een consument, dan is bijkomend vereist dat de consument expliciet en schriftelijk heeft ingestemd met het eigendomsvoorbehoud. Verder dient u het eigendomsvoorbehoud in het pandregister (zie de website van de FOD Financiën) in te schrijven. De rechtsvordering tot terugvordering moet ten slotte worden ingesteld voor de neerlegging van het eerste proces-verbaal van verificatie van de schuldvorderingen.

Dankzij de registratie in het pandregister maakt het niet meer uit dat de goederen onroerend zijn geworden, vermengd zijn met een ander goed (denk bijvoorbeeld aan bouwmaterialen), of verwerkt tot een nieuw goed. Is het echter niet economisch verantwoord om de goederen terug te halen (uit te breken), dan wordt de vordering omgezet in een geldelijke vordering.

Bron: NSZ