8 jan 2020 | Column

De tienkartonner van het parket en het kiezersbedrog

Door Hugo Lamon

(Ge)recht in de spiegel

Recente vacatures

Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
3 - 7 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Douane
0 - 3 jaar
Antwerpen
Paralegal
Arbeidsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Brussel
Advocaat
Arbeidsrecht
5 - 10 jaar
Brussel

Aankomende events

Opgelet: dit artikel werd gepubliceerd op 08/01/2020 en kan daardoor verouderde informatie bevatten.

LAMON op woensdag

Mr. Hugo LAMON is advocaat aan de balies van Limburg en Brussel NL (LAMON LAW).
Hij mengt zich regelmatig in het maatschappelijk debat over justitie.

Iedere woensdag maakt hij op Jubel een persoonlijke beschouwing.

Het is van alle tijden en het zal wel altijd zo blijven: het stafrecht krijgt in de media meer aandacht dan alle andere rechtstakken. Er worden wel inspanningen geleverd om die berichtgeving niet te beperken tot smeuïge assisenzaken en sensationele strafprocedures. Met televisieprogramma’s als De Rechtbank wordt getracht een meer realistisch beeld te geven van het verloop van een zitting (al blijft dit maar een klein onderdeel van de gehele zaak) en beperkt het programma zich tot het louter registreren van wat er op een zitting zichtbaar is, zonder duiding of verantwoording van de selectie.

De televisiereeks die deze week op Canvas startte gaat een heel eind verder. De journalist tracht via langdurige interviews met verschillende procureurs een menselijk beeld te schetsen. De gesprekken zijn mooi in beeld gebracht en bijzonder vlot gemonteerd, wat aanzet tot kijken. De magistraten die aan bod komen zijn stuk voor stuk “civil servants” die doordrongen zijn van het “algemeen belang”. Al zijn ze nu en dan ook wat ijdel (“ja, we hebben macht” en “we zijn machtiger dan de oordelende rechter, want wij bepalen welke zaak voor de rechter komt”), toch blijven ze ook bescheiden. Zelfs voor hun vrienden is het soms moeilijk om te weten wat ze precies doen en toen het Parket op sociale media actief werd zag een laminaatfabrikant daarin een bondgenoot. De procureurs worstelen met zware dossiers en blijven daar soms ook in hun privé-leven met dat dossier mee in hun hoofd zitten. Het draagt zeker bij tot een beter beeld van justitie om die togadragers op die manier in beeld te brengen.

Die benadering heeft natuurlijk ook nadelen. Zo moet er over gewaakt worden dat er geen vedettencultus ontstaat, want magistraten zijn natuurlijk geen artiesten. Hun werk vereist ook wat luwte en discretie, al blijkt het ook zo dat geslaagde media-optredens  ook kunnen bijdragen tot de uitbouw van de carrière.

Maar wat na de eerste aflevering van De Procureurs opviel, blijft toch de archaïsche wereld. In het intern jargon wordt de omvang van de zaak nog steeds gemeten in “kartons”, die unieke bundeling van stapels ouderwets geordende papieren in met linten verpakte kartonnen kaften. Zo leert de kijker dat een “tienkartonner” al een dikke kluif is en niemand staat te springen op een “twintigkartonner”. En een andere procureur kan al van op afstand de omvang van een zaak beoordelen, afgaand op het lawaai dat de dossierkar maakt doorheen de gangen van het gerechtsgebouw. Voor de duidelijkheid: het is een televisie-uitzending van januari 2020 en niet van ergens eind 19de eeuw. De digitalisering staat dus nog in de kinderschoenen.

Interessanter was het gesprek vooraf in het actualiteitsmagazine De Afspraak. De procureur die ook later in de serie in beeld komt werd als opwarmertje geïnterviewd. Bijzonder interessant was dat, want het gaf die procureur de mogelijkheid om uit te leggen dat heel veel strafbare feiten niet worden vervolgd bij gebrek aan middelen. De keuze van de beleidsprioriteiten helder toelichten hoorde niet in het format van dat programma en de kijker bleef daar  wat verweesd achter. Misschien moeten politici, na het zien van die uitzending, zich tot de vraag stellen of het wel zinvol is om de catalogus van strafbare feiten steeds maar uit te breiden. Wat is het maatschappelijk nut van wetten met strafsancties wanneer er niet wordt vervolgd?

Een dag later schoot een wetenschapper uit haar spreekwoordelijke krammen. Professor strafrecht Joëlle Rozie hekelde in een opiniestuk in De Standaard (“strafrecht is er voor iedereen” – 7 januari) het politieke opbod rond bestraffing. Ze stelde eerder vast dat politieke voorstellen rond het invoeren van zwaardere straffen vaak “onhaalbaar zijn”. Nadat de krant daarover had bericht, ontving  ze “negatieve reacties en zelfs haatberichten”, waarbij haar wetenschappelijke integriteit in twijfel werd getrokken. “Je zou over de partijgrenzen heen zonder verborgen agenda moeten kunnen debatteren over de uitbouw van een strafrecht dat de hele samenleving ten goede komt.(…) Zolang België een rechtsstaat is, kunnen bepaalde voorstellen nooit worden ingevoerd, wat de partijen de kiezer ook beloven”. Ze noemt dan kiezersbedrog en besluit haar opiniestuk met de vaststelling dat de samenleving een “doeltreffend strafrecht” verdient. “Dat is in het belang van de hele samenleving, die niet alleen (potentiële) daders, maar (potentiële) slachtoffers omvat”.

Misschien dat de getuigenissen van de procureurs kunnen bijdragen tot de vereiste nuance in het debat. Al blijft  toch de vraag of de samenleving gebaat is met meer procureurs, meer strafrecht en meer straffen.

Hugo LAMON

Meer blogposts lezen van Hugo Lamon? Dat kan hier!

(Ge)recht in de spiegel

Recente vacatures

Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
3 - 7 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Douane
0 - 3 jaar
Antwerpen
Paralegal
Arbeidsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Brussel
Advocaat
Arbeidsrecht
5 - 10 jaar
Brussel

Aankomende events

Blijf op de hoogte

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

1 Reacties

1 Reactie

  1. Gust Verwerft

    Liever had ik die procureurs onversneden en ongemonteerd hun verhaal horen vertellen.
    Niet zoals nu.

    Nu laten de beeldmonteurs hen zelden twee zinnen na mekaar zeggen
    om alweer iemand anders in beeld te brengen,
    gefilmd vanuit een andere hoek
    in de bordkartonnen fabrieksloods.

    Zo flitsend en zo kortaf gemonteerd
    dat een mens de woorden vergeet
    en zich daarna alleen brilmonturen,
    prachtige tanden,
    moderne coiffures,
    droeve blikken,
    vochtige ogen,
    fonkelende kleedjes,
    dure hoge hakken,
    diamanten ringen,
    nerveuze voeten
    en nieuwe kostuums herinnert.

    Om die reden was ik eerder al niet enthousiast over de Strafpleiters en de Dokters.

    Ik zie en hoor deze dames en heren soms uren bezig in de zittingszalen.

    Al dit Verzameld Verstand en Vakkennis
    in een tv-programma herleid zien worden
    tot quotes en lichaamstaal, dat ontgoochelt me.
    Omdat mijn respect voor hen zo groot is, allemaal!

    Gust Verwerft
    gerechtsjournalist
    http://www.assisen.be

    Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.