Volgens het Gerechtelijk Wetboek heeft de rechter de opdracht om partijen te verzoenen. Om deze taak concreet in te vullen, richt de arbeidsrechtbank Antwerpen vanaf 1 januari 2023 een Kamer voor Minnelijke Schikking in (kort: KMS). Bij wijze van proefproject zal de KMS twee keer per maand samenkomen in de afdeling Antwerpen.

Een beroepsmagistraat en twee rechters in sociale zaken (lekenrechters benoemd in hun hoedanigheid van werkgever of werknemer), zullen samen met de partijen proberen een verzoening te bereiken in contractenzaken. Hieronder vallen de conflicten tussen een werknemer en een werkgever in het kader van de arbeidsovereenkomst.

Na 30 juni 2023 zal het project geëvalueerd worden.

Wie kan een beroep doen op de KMS?

Zowel een werknemer als een werkgever kan het initiatief nemen om een geschil voor te leggen aan de KMS. Dit kan ook wanneer er (nog) geen zaak loopt bij de arbeidsrechtbank. De partijen kunnen zich bij de KMS laten bijstaan door een advocaat of vakorganisatie.

Kan ik om het even welke zaak aan de KMS voorleggen?

Nee. De KMS kan enkel een verzoening nastreven in geschillen over arbeiders- of bediendencontracten. U kan zich zowel tijdens de arbeidsovereenkomst als na het einde ervan, tot de KMS wenden. Voor geschillen in verband met uitkeringen (werkloosheid, ziekte, invaliditeit, pensioenen, leefloon,…), arbeidsongevallen en beroepsziekten, en de collectieve schuldenregeling kan u niet terecht bij de KMS.

Ben ik verplicht om mijn zaak aan de KMS voor te leggen?

Nee. Een poging tot verzoening is gebaseerd op vrijwilligheid. Het is nog altijd mogelijk om een zaak bij de rechtbank in te leiden zonder ze eerst aan de KMS voor te leggen. De vrijwilligheid betekent ook dat de partijen niet kunnen worden verplicht om aanwezig te zijn. Indien de partijen toch aanwezig zijn, heeft de arbeidsrechter, bijgestaan door rechters in sociale zaken, een verzoenende rol. De rechter zal daarbij geen schikking opdringen aan de partijen. Indien er ernstige aanwijzingen zijn dat de ene partij geweld, bedreigingen of enige andere vorm van druk gebruikt of heeft gebruikt ten aanzien van de andere partij, dan zal de rechter nagaan of zij vrij toestemt.

Ik heb al een zaak lopen bij de rechtbank. Kan ik nog een beroep doen op de KMS?

Ja. Als alle partijen akkoord gaan en zolang de zaak niet in beraad is genomen, kan een lopende procedure worden geschorst om via de KMS alsnog een poging tot verzoening te ondernemen.

Stopt de verjaringstermijn tijdens de poging tot verzoening bij de KMS?

Indien u ervoor kiest een verzoeningspoging te ondernemen en uw geschil aan de kamer minnelijke schikking voor te leggen, zonder een gerechtelijke procedure op te starten, wordt de verjaringstermijn niet geschorst. Het arbeidsrecht wordt gekenmerkt door korte verjaringstermijnen (in sommige gevallen slechts één jaar na het einde van de arbeidsovereenkomst). Indien een eis verjaard is, kan de arbeidsrechtbank daar niet meer over oordelen.

Waarom zou ik hieraan meewerken?

De KMS heeft verschillende troeven:

• Vertrouwelijkheid: de rechters die trachten de partijen te verzoenen in de KMS, zullen nooit zetelen in een procedure tussen dezelfde partijen. Alles wat wordt gezegd in de KMS is vertrouwelijk. Enkel wanneer de partijen een akkoord bereiken, zal een proces-verbaal van minnelijke schikking deel uitmaken van het dossier.
• Kosteloos: er is geen rolrecht verschuldigd en er zijn evenmin andere proceskosten, zoals een rechtsplegingsvergoeding.
• Snel, laagdrempelig en informeel: de initiatiefnemer vult een standaard verzoekschrift in dat online beschikbaar is en dient dit in via e-deposit. Het verzoekschrift kan ook op de griffie worden neergelegd of worden opgestuurd. Vervolgens roept de griffie de partijen op in verzoening. De zitting is niet openbaar, maar gaat door in raadkamer. De verzoeningspoging verloopt mondeling. Er kunnen documenten worden meegebracht.
• De expertise van de rechters en het neutrale terrein kunnen een positieve invloed hebben op het bereiken van een akkoord.
• De partijen behouden zelf de controle over het verloop van de verzoeningspoging. Zij kunnen deze altijd stopzetten.
• Bij een akkoord is de kans op vrijwillige naleving groter.
• Als de partijen een akkoord bereiken, wordt dit vastgelegd in een proces-verbaal van minnelijke schikking ondertekend door alle partijen, de rechters en de griffier. Dit proces-verbaal heeft dezelfde waarde als een vonnis. Wanneer een van de partijen het akkoord niet vrijwillig naleeft, kan de andere partij een uitgifte (een officieel getekende kopie) van het proces-verbaal bestellen op de griffie. De gerechtsdeurwaarder kan het proces-verbaal dan laten betekenen en gedwongen uitvoeren. De kosten van betekening en uitvoering moeten worden gedragen door de partij die het akkoord niet vrijwillig uitvoert. Beroep is niet mogelijk.

Invulbaar verzoekschrift.

In deze brochure vindt u meer uitleg.