Is de advocatuur conservatief?

Door Hugo Lamon

(Ge)recht in de spiegel

Recente vacatures

Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
3 - 7 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Douane
0 - 3 jaar
Antwerpen
Paralegal
Arbeidsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Brussel
Advocaat
Arbeidsrecht
5 - 10 jaar
Brussel

Aankomende events

Opgelet: dit artikel werd gepubliceerd op 10/07/2019 en kan daardoor verouderde informatie bevatten.

LAMON op woensdag

Mr. Hugo LAMON is advocaat aan de balie Limburg en bestuurder en woordvoerder van de Orde van Vlaamse BaliesIedere woensdag maakt hij op Jubel een persoonlijke beschouwing over justitie.

De markt van de juridische dienstverlening staat voor grote uitdagingen. De klassieke wijze waarop geschillen worden beslecht sluit volgens sommigen niet meer aan bij de maatschappelijke en economische realiteit. De rechtbanken stralen geen modernisme uit, wordt dan gezegd. Advocaten zetten er juridische argumenten in stelling,  waarna ze die nog eens mondeling voor de rechtbank gaan toelichten in hun pleidooi (voor het geval de rechter de conclusies niet zou begrepen of gelezen hebben). De rechter hakt dan de knoop door in een met juridische begrippen doorspekte uitspraak, die de juridische vrede moet herstellen Voor sommigen is dat oudmodisch en ze vinden dat partijen wat minder naar hun (juridische) rechten moeten staan, maar meer aandacht hebben voor elkaars belangen.  Partijen moeten zelf meer hun lot in eigen handen nemen en via alternatieve geschillenbeslechting en zonder tussenkomt van de rechter hun conflict beëindigen. Niet de rechter, maar de bemiddelaar moet de weg wijzen naar de oplossing is dan het credo.

Binnenkort zullen er ook in Vlaanderen collaboratieve advocaten zijn, die zich ertoe verbinden om niet langer bijstand te verlenen wanneer de onderhandelingen mislukken en de zaak toch door de rechter moet worden beslecht.

Dit alles is voor sommigen een “paradigmashift”, terwijl anderen dan weer vinden dat het maar om gewijzigde modaliteiten gaat en de essentie onveranderd blijft: de advocaat is de vertrouwenspersoon van zijn cliënt en heeft daarbij een onvervangbare rol, die omkaderd is door bijvoorbeeld een streng beroepsgeheim en de garantie op een onafhankelijke bijstand. De relatie tussen de advocaat  en de cliënt wordt bewaakt door regels van de beroepsgroep zelf. Daarin onderscheiden advocaten zich immers van andere juridische dienstverleners.

Advocaten kunnen enkel optreden binnen dat deontologisch kader. Die regels zorgen ervoor dat advocaten in alle omstandigheden hun onafhankelijkheid bewaren, hun beroepsgeheim respecteren,  niet handelen met tegenstrijdige belangen en steeds de rechtmatige belangen van hun cliënten bewaken.  Precies om de onafhankelijkheid te bewaren worden die deontologische regels door de beroepsgroep zelf opgelegd. De naleving ervan wordt gecontroleerd door de stafhouders, die advocaten in tucht kunnen vervolgen bij inbreuken op de deontologie. Het is dan aan de tuchtraad om eventuele sancties op te leggen.

Die onafhankelijkheid bij het bepalen en handhaven van de deontologie is essentieel in een rechtstaat. Het is niet aan de regering, parlement of de rechterlijke macht om te bepalen hoe advocaten hun beroep moeten uitoefenen. In landen waar dit wel gebeurt, is het slecht gesteld met de democratie.

Die deontologie betekent ook dat een advocaat niet alles kan en mag om tegemoet te komen aan de wensen van de cliënt. Het is in de advocatuur zoals in de sport: wie als voetballer met de handen wil spelen, is geen voetballer meer (maar speelt basket of handbal). Wie als advocaat het beroep wil uitoefenen zonder de deontologie te respecteren, plaatst zich buiten het beroep. Hij beoefent dan een ander (en daarom niet minder eerbiedwaardig) beroep.

Dat alles betekent natuurlijk niet dat de deontologie iets statisch en onveranderbaar is. De recente deontologische vernieuwingen die de Orde van Vlaamse Balies onlangs doorvoerde bewijzen dit. Sommigen vinden dat de deontologie (nog) te beklemmend is en pleiten voor om daar eens met de grove borstel door te gaan. Dat zou dan wel het perverse gevolg kunnen hebben dat meteen dan ook de advocatuur zelf op de schop komt te staan.

De advocatuur bepaalt zelf de spelregels van het beroep en dat wordt door de advocatuur ook als cruciaal beschouwd. Die onafhankelijkheid betekent niet dat de advocatuur zich onverantwoordelijk kan gedragen. De samenleving heeft recht om te weten hoe het interne toezicht op de advocatuur gebeurt en op welke wijze er toezicht wordt gehouden op de naleving van de deontologie. Die deontologie is er immers in de eerste plaats voor de cliënten, die erop mogen vertrouwen dat hun advocaat integer en te vertrouwen is.

Met het reglement dat op 4 juli in het Staatsblad verscheen organiseert de Orde van Vlaamse Balies een extern toezicht op de wijze waarop de advocatendeontologie wordt gecontroleerd. Er komt een college van toezicht, waar ook niet-advocaten lid van zullen zijn. Vooral de aanwezigheid van die niet-advocaten is een cruciale vernieuwing, want op de wijze wil de OVB aangeven dat de deontologie iedereen aanbelangt. Er is gezocht naar een evenwicht tussen de roep naar transparantie en de vereiste vertrouwelijkheid in tuchtzaken. De advocatuur wil hiermee aantonen dat ze op verantwoorde wijze wil omspringen met de onafhankelijkheid en hierover ook in alle openheid de problemen op tafel wil leggen.

Hugo LAMON

Mr. Hugo LAMON is advocaat aan de balie Limburg en bestuurder en woordvoerder van de Orde van Vlaamse BaliesIedere woensdag maakt hij op Jubel een persoonlijke beschouwing over justitie.

(Ge)recht in de spiegel

Recente vacatures

Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
3 - 7 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Ondernemingsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Antwerpen Limburg Vlaams-Brabant Waals-Brabant
Advocaat
Douane
0 - 3 jaar
Antwerpen
Paralegal
Arbeidsrecht Vennootschapsrecht
0 - 3 jaar
Brussel
Advocaat
Arbeidsrecht
5 - 10 jaar
Brussel

Aankomende events

Blijf op de hoogte

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

0 Reacties

0 reacties

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.