Sinds Donald Trump Twitter als voornaamste communicatiebron gebruikt is er nu ook een nieuwe standaard: wat niet binnen het door Twitter bepaalde aantal tekens kan worden gezegd, is niet langer de waarheid. Ook in ons land hebben politici de weg gevonden naar de nieuwe wereld (#ikhebgelijk #deanderenzijnlosers #important #beterdantoogpraat).

De gewezen staatssecretaris voor asielbeleid en regeringsonderhandelaar voor de grootste politieke partij in Vlaanderen fulmineert graag en veel op Twitter. Over justitie heeft hij uitgesproken meningen, met een viscerale afkeer voor justitie in het algemeen en de advocaten(ordes) in het bijzonder (#wereldvreemdemagistraten  #ovblinksengo  #prodeoprofitariaat  # nogveelwerk  #boelopkuisen).

De raad van state – voorlopig nog het hoogste adminstratief rechtscollege (#raadvanstateafschaffen #raadvanstatewereldvreemd) vernietigde een KB van de gewezen staatssecretaris. “Verkeerd signaal” was de Twitter-reactie. Misschien jammer voor de gewezen staatssecretaris, maar het enige signaal dat de raad van state kan geven is dat een KB onwettig is. Nu mag een tweetende advocaat (en partijgenoot van de gewezen staatssecretaris) wel opgemerkt hebben dat het een arrest is van een Franstalige kamer van de raad van state, tot nader order heeft een Franstalig arrest dezelfde rechtsgevolgen als een Nederlandstalig arrest. Wie daar niet mee kan leven, kan misschien een wetswijziging promoten (#alleenvlaamsearrestenbijderaadvanstate of #schafderaadvanstateaf). Maar dus zolang de wet op de raad van state niet is gewijzigd (opgelet: daar is een parlementaire meerderheid voor nodig #parlementwereldvreemd), dient rekening te worden gehouden met dat vernietigingsarrest.  De juridisch correcte conclusie van dat vernietigingsarrest is dat het betreffende KB onwettig is. Het is niet verboden te zeggen dat wie dat ondertekent daar de politieke verantwoordelijkheid voor draagt.

Dezelfde gewezen staatssecretaris blijft op Twitter echter euforisch: “ ‘Ik begrijp niets van de fundamenten van de democratische rechtsstaat’ volgens de advocatenlobby. Waarom win ik dan alle procedures voor het Grondwettelijk Hof?  De FR advocatenorde verloor ze allemaal van me. Begrijpen die er dan nog minder van?”.  Misschien is de Twitteraccount van de gewezen staatssecretaris gehackt, wat in deze benarde tijden niet uit te sluiten is. Maar in het andere geval bewijst hij wel dat alvast de eerste zin van zijn bericht klopt.  Een procedure bij het Grondwettelijk Hof is geen voetbalmatch die je kan winnen of verliezen. Het Grondwettelijk Hof oordeelt of een wet al dan niet in strijd is met de grondwet en het klopt dat  advocatenordes nogal eens hard uithalen wanneer dat al te vaak niet het geval blijkt te zijn. En overigens geheel terzijde: niet de gewezen staatssecretaris heeft “gewonnen”, maar wel de ministerraad. Zolang het Grondwettelijk Hof niet wordt afgeschaft (opgelet: daarvoor is wel een bijzondere meerderheid in het parlement vereist #parlementwereldvreemd) moeten alle arresten van dat Hof worden gerespecteerd (#respectvoornormen).  Het past daarbij dat de wetgevende en de uitvoerende macht enige bescheidenheid aan de dag leggen wanneer ze die arresten becommentariëren.

Maar laten we terugkomen op het arrest van de raad van state. “De stortvloed aan verblijfsaanvragen van pro deo advocaten en andere handelaars in ijdele hoop moest dringend aangepakt worden. Maar er is nog zo veel werk. Totaal verkeerd signaal”, nog steeds volgens dezelfde Twitter-bron. Wanneer advocaten die de wettelijke mogelijkheden gebruiken worden weggezet als “handelaars in ijdele hoop” is dat vele bruggen te ver. Wat dan te zeggen van politici die beweren dat wie handelt overeenkomstig de wet een ijdele hoop verspreidt?

De gewezen staatssecretaris reageerde – uiteraard op Twitter – als door een mug gebeten. Hij stelde daar de vraag of advocaten hun eed nog wel kennen, die hen verplicht tot eerbied voor het gerecht en de openbare overheid en hen ook aanmaant  geen zaak te verdedigen die ze naar eer en geweten niet geloven rechtvaardig te zijn. Juist ja, de plicht tot eerbied voor de uitspraken van de rechters (en dus ook die van de raad van state). En juist ja, geen zaak verdedigen die ze niet geloven rechtvaardig te zijn. Het is een ethische vraag ,die de advocaat in de eerste plaats zelf moeten beoordelen. Voor alle duidelijkheid: niet de gewezen staatssecretaris. Eventueel wel te beoordelen door de stafhouder, die dat ook doet.

En geheel terzijde: herinnert de gewezen staatssecretaris zich nog de eed die hij zelf aflegde? Niet alleen getrouwheid aan de Koning (#getrouwheidaandemoarchie) en gehoorzaamheid aan de Grondwet (#geenvodjepapier), maar ook aan de wetten van het Belgische volk. En legtimeert een vernietigingsarrest niet wat twijfel over het laatste (#ikhouvandewettenvanhetbelgischvolk)?

De Orde van Vlaamse Balies kon geen beter moment uitkiezen voor een grote reflectie over de rechtsstaat (#welovetheruleoflaw).

Hugo LAMON

Meer blogposts lezen van Hugo Lamon? Dat kan hier!