Een kalender duidt aan wanneer een jaar begint en eindigt. Voor Chinezen was 1 februari het begin van het nieuwe Jaar van de Tijger. Voor het onderwijs en de juridische wereld is dat 1 september. Kinderen kijken er naar uit om de vriendjes en vriendinnetjes terug te zien. De juridische wereld wordt nu nog bestookt met tal van studiedagen (zo kan u nog tijdig uw vereiste punten halen) en met kortingen van juridische uitgevers die hopen dat u nog snel uw juridische bibliotheek wil aanvullen. Het valt te betwijfelen of iedereen er wel naar uitkijkt om de confraters terug te zien. Velen zullen ook na 1 september zelden of nooit te zien zijn op een rechtbank.

De stagiairs die op 1 september de advocateneed gaan afleggen, ontvangen van de Orde van Vlaamse Balies een ‘Stagegazet’. Zo weet u meteen wat de OVB aan beginners wil melden. Voorzitter Callens zet meteen de toon: “U hebt gekozen voor een veeleisend en uitdagend beroep: voortdurend staat er een confrater klaar om uit te leggen waarom u ongelijk heeft”. Hij heeft overschot van gelijk. Ik las net het pas verschenen boek van Amélie Nothomb die ergens schrijft: “Les mots ont le pouvoir qu’on leur donne”. De jonge advocaten zijn dus gewaarschuwd: hecht niet te veel belang aan wat anderen voor of over u zeggen.

Ook Oud-Stafhouder Koninckx geeft in dezelfde gazet wat wijze raad: “In het kader van een eerlijke en kwaliteitsvolle rechtspleging hebt u de plicht hoffelijk en loyaal te zijn tegenover mekaar. Voer uw taken als advocaat waardig, gewetensvol in onafhankelijkheid en rechtschapen uit. Blijf onze deontologie indachtig” zegt ze met enige moederlijke bezorgdheid. Hoever reikt echter die oproep om de “deontologie indachtig te zijn”? Mijn boek Hoe vrij is het vrij beroep nog? is net uit, met nogal wat kritische noten over de deontologie en ook met de bedenking dat er te veel regels zijn die er niet toe doen. Ik hoop alleen maar dat het boek geen verboden lectuur wordt voor stagiairs. Moet een advocaat immers niet vooral kritisch zijn?

De OVB hecht verder veel belang aan het welzijn van de stagiair. “Een goede nachtrust, gezonde voeding, genoeg bewegen en tijdig deconnecteren zijn belangrijk voor uw gezondheid”. Gelukkig sta ik niet aan het begin van mijn carrière, toen dat ontkoppelen nog niet werd aangeprezen. Moet ik mij binnenkort verontschuldigen of verantwoorden omdat recht mijn passie is?

De Raad van Bestuur prijkt ook prominent in de stagegazet met grote nummers bij iedere bestuurder. Zorg maar als stagiair dat u op het Buba-examen bestuurder nr. 4 of nr. 7 kan herkennen (geheel terzijde, nr. 8 is intussen met stille trom verdwenen en niet vervangen, maar wie hem wil kennen kan op sociale media terecht). De voorzitter is onder meer bevoegd voor ‘baliebetrekkingen’. Wie daar een slechte bijgedachte bij zou hebben, quod non – maar toch, advocaten staan voortdurend klaar om u te zeggen dat u ongelijk heeft – wordt er ook vermeld dat de Orde van Vlaamse Balie nultolerantie hanteert “ten opzichte van grensoverschrijdend gedrag. Of het nu gaat over seksuele intimidatie, pesterijen of (verbale) agressie, het is en blijft onaanvaardbaar”. Hopelijk vallen mijn geschriften niet onder die noemer “verbale agressie”, want anders wachten mij blijkbaar nog barre tijden. Gelukkig staan de vertrouwenscoördinatoren van de OVB en het vertrouwensteam dan klaar om “te bemiddelen en te verzoenen tussen alle betrokken partijen, maar alleen als u dat wil”. Het is te laat, mijn boek is al van de persen gerold en hier en daar zeg ik op verschillende plaatsen dat de OVB ongelijk heeft, maar ik ben bereid om in te stemmen met bemiddeling op dat punt…

Eerlijk, het is voorwaar een goed idee om de jonge generatie welkom te heten. Veel zekerheden kan de balie hen niet bieden. Tien jaar geleden dachten sommigen dat Susskind aangaf hoe de juridische wereld er nu zou uitzien. Die visionaire wereld lijkt nog veraf. Bij de Orde van Vlaamse balies werd een ‘Taskforce overmorgen’ opgericht om over de toekomst na te denken, maar het recentste bericht op die website dateert van 27 januari en lijkt dus wat te zijn stilgevallen. Misschien is het een idee om eens het tijdschrift Today’s Lawyer ter hand te nemen. De titel klinkt minder ambitieus, maar het tijdschrift reflecteert al jaren over hoe advocaten als ondernemers ethisch kunnen ondernemen. De nieuwe generatie advocaten zal daar mee vorm aan moeten geven. Laten we er zo snel mogelijk weer aan beginnen.

Hugo LAMON

***

Lees hier eerdere columns van Hugo Lamon

Meer informatie over het tijdschrift Today’s Lawyer.

U kunt het boek Hoe vrij is het vrij beroep nog? van Hugo Lamon hier bestellen.