Meer dan ooit geldt dat Justitie burgers en ondernemingen een oplossing op korte termijn moet kunnen bieden. Justice in time. Laat Corona ook hier een startschot zijn om de zaken beter aan te pakken dan voorheen het geval was.
Één blik op de budgettaire toestand volstaat om vast te stellen dat bijkomende middelen vinden voor Justitie niet evident is. Dit was vóór Corona al zo, laat staan nadien. Maar ook mensen en organisaties veranderen is niet gemakkelijk. Hoe snel veranderen we zelf?
Het goede nieuws is dat we snel, eenvoudig en gratis al een belangrijke stap kunnen zetten, door een aanpassing van de verouderde procedureregels. Zo wordt alvast het probleem van de lange doorlooptijden getackeld.
Zeer recent publiceerde ik een boek(je) dat hiertoe een voorzet wenst te geven (Justice in time – pleidooi voor korte procedures, Maklu). Hierbij alvast een aantal rode draden, geïllustreerd met een enkele van de 50 concrete suggesties aan de wetgever.
- Er wordt meer tijd verprutst met werken dan met niets doen. Nodeloze discussies inzake bevoegdheid kunnen worden vermeden door de invoeging van de toets van de belangenschade. De arrondissementsrechtbank kan worden afgeschaft (artikel 639 – 640 Ge.W.). Het complexe rekenwerk bij de verjaringsregels in strafzaken kan worden vermeden door de invoering van de eenvoudige instellingsverjaring (artikel 21 e.v. V.T. W.Sv.).
- Meer rechtsmiddelen zorgen dikwijls voor minder recht. Naar Nederlands model, hoger beroep tegen een tussenvonnis enkel mogelijk samen met het hoger beroep tegen het eindvonnis (artikel 1050 Ger.W.). De uitvoerbaarheid bij voorraad, moet ook worden toegepast in strafzaken. Voor de burgerlijke vordering zou dit de regel moeten worden. Voor de strafvordering moet in de mogelijkheid te worden voorzien bij bepaalde misdrijven. Enkel voor de gevangenisstraf is dit niet mogelijk (artikelen 173 en 203 W.Sv.).
- Meer expertise, minder tijd. In burgerlijke zaken zou een onverantwoorde overschrijding van de termijn voor het eindverslag ambtshalve moeten worden gesanctioneerd met aanpassing van het ereloon van de deskundige (artikel 991 Ger.W.). In financiële strafzaken worden de vergoedingsregels best gelijk gesteld met deze in burgerlijke zaken, inclusief mogelijkheid tot provisies (KB 28 december 1950).
- De gerechtelijke vereffening-verdeling in dít leven. De wet van 13 augustus 2011 ook van toepassing op alle zaken van vóór 1 april 2012. De invoeging van een ambtshalve controle door de Familierechtbank op de notaris is een must (artikel 1220 Ger.W.).
- Sneller en béter. Een bloemlezing: inventaris van de stukken te voegen bij de dagvaarding (artikel 702Ger.W.), bijkomende specialisatie door contentieux te concentreren (vb. financieel recht) (artikelen 574 en 663 quinquiesW.), de raadkamer als echte filter (artikelen 127 en 235 W.Sv.), mogelijkheid van prejudiciële vragen aan het Hof van Cassatie,…
- Dame Justitia kan het niet alleen. Adviezen van gespecialiseerde instanties, zoals Ombudsfin en het Fonds voor Medische Ongevallen, worden bindende beslissingen, waartegen één maal hoger beroep open staat bij de rechtbank. Bemiddeling en arbitrage worden in burgerlijke zaken gestimuleerd door in de meest geschikte gevallen wettelijk te voorzien in een opt out.
Degelijke procedurele ingrepen leveren ook snel tastbaar resultaat. Dit zorgt op zijn beurt voor een positieve flow voor de meer lastige hervormingen. Het maakt een pleidooi voor bijkomende middelen ook sterker.
Advocaat Athena Law
0 reacties