In het kader van het recente energieakkoord werd niet enkel beslist het btw-tarief voor aardgas te verlagen, maar eveneens een tijdelijk verlaagd btw-tarief van 6% in te voeren voor de installatie van zonnepanelen, warmtepompen en zonneboilers in nieuwe en jonge woningen.

Tijdelijke maatregel voor nieuwe en jonge woningen

Het nieuwe 6% btw-tarief is een tijdelijke maatregel die geldt voor facturen uitgereikt vanaf 1 april 2022 tot 31 december 2023 voor de levering met installatie van ecologische energie- en verwarmingssystemen. Onder dergelijke systemen worden verstaan fotovoltaïsche panelen, warmtepompen, thermische zonnepanelen en zonneboilers.

De maatregel geldt voor de installaties geplaatst in, op, of in de onmiddellijke nabijheid van woningen die minder dan tien jaar geleden voor de eerste maal in gebruik genomen zijn. Voor een factuur die u bijvoorbeeld in mei 2022 ontvangt, mag de woning ten vroegste in de loop van 2013 voor de eerste maal in gebruik genomen zijn om in aanmerking te komen voor de nieuwe maatregel.

Hieruit volgt dat ook nieuwbouwwoningen in principe in aanmerking kunnen komen voor de tariefverlaging.

Verkopen (op plan) vallen uit de boot?

De nieuwe regelgeving bepaalt uitdrukkelijk dat het verlaagd btw-tarief geldt voor ‘werk in onroerende staat’, met name het werk dat gefactureerd wordt aan de eindgebruiker.

Deze eindgebruiker kan zowel de eigenaar van een woning zijn, alsook de exploitant van een woonzorgcentrum, een internaat,…

De wetgeving voorziet echter niet dat het verlaagd btw-tarief ook zou kunnen gelden voor het deel van de verkoopprijs van een nieuwbouwwoning dat (al dan niet op plan) wordt verkocht, en dat betrekking heeft op een dergelijke ecologische installatie.

Dit is opvallend omdat bouwpromotoren en kopers van een nieuwbouwwoning, in tegenstelling tot personen die zelf als bouwheer hun woning laten oprichten, uit de boot zouden vallen en dus niet aangemoedigd zouden worden te kiezen voor een dergelijk ecologisch energie- of verwarmingssysteem.

Ongetwijfeld zal de btw-administratie de maatregel nog uitvoerig becommentariëren en op dit punt uitsluitsel geven.

Ecologische eisen

Voor wat betreft de ‘thermische’ zonnepanelen, zonneboilers en warmtepompen kan het verlaagd btw-tarief slechts worden toegepast wanneer die installaties aan bepaalde referentienormen voldoen. Volgens de minister van Financiën zouden de meeste zonneboilers en warmtepompen geen enkel probleem moeten hebben deze normen te halen wegens een gebrek aan uitstoot. Alleen voor de verwarmingssystemen die gedeeltelijk terugvallen op fossiele brandstoffen, zoals bijvoorbeeld zonneboilers die slechts gedeeltelijk werken op zonnewarmte, zal u moeten nagaan of deze systemen de referentienormen halen.

Voor welke onderdelen van de installatie?

Het 6% btw-tarief zal van toepassing zijn op alle werkzaamheden die nodig zijn voor de plaatsing van de bedoelde installatie (voorbereiding van de werf, eventuele specifieke grondwerken zoals grondboringen, elektriciteits- en loodgieterswerkzaamheden, afwerking enz.). Het strekt zich uit tot alle onderdelen en toebehoren van de technische installatie die specifiek zijn voor het systeem (bv. bevestigingsmateriaal, kabels, leidingen, warmtewisselaars, omvormers, regelingen, circulatiepompen, enz.). Het is echter niet van toepassing op het niet specifieke gedeelte van het verwarmings- of elektriciteitssysteem dat nodig is om de opgewekte elektriciteit of warmte in de woning te verspreiden. Dat is bijvoorbeeld het geval voor het systeem van vloerverwarming waarop een zonneboiler of een warmtepomp wordt aangesloten.

En wat met oude woningen?

Woningen ouder dan tien jaar worden niet geviseerd door de nieuwe tariefverlaging. Dit betekent echter geenszins dat zij het 6% btw-tarief niet zouden kunnen genieten. Voor privéwoningen ouder dan tien jaar geldt er immers een permanent verlaagd btw-tarief waaronder dergelijke installaties kunnen vallen, met name het 6% btw-tarief voor verbouwingswerken. Dit verlaagd btw-tarief voor verbouwingswerken stelt bovendien geen ecologische eisen aan het energie- en verwarmingssysteem.

Factuurvermelding

In navolging van de afschaffing van het 6% btw-attest voor verbouwingswerken aan woningen ouder dan tien jaar, is ook voor deze nieuwe maatregel het 6% btw-attest vervangen door een verplichte factuurvermelding die als volgt luidt:

“Btw-tarief: Bij gebrek aan schriftelijke betwisting binnen een termijn van één maand vanaf de ontvangst van de factuur, wordt de klant geacht te erkennen dat (1) de werken worden verricht aan een woning waarvan de eerste ingebruikneming heeft plaatsgevonden in een kalenderjaar dat minder dan tien jaar voorafgaat aan de datum van de eerste factuur met betrekking tot die werken, (2) de woning, na uitvoering van die werken, uitsluitend of hoofdzakelijk als privéwoning wordt gebruikt en (3) de werken worden verstrekt en gefactureerd aan een eindverbruiker. Wanneer minstens één van die voorwaarden niet is voldaan, zal het normale btw-tarief van 21 pct. van toepassing zijn en is de afnemer ten aanzien van die voorwaarden aansprakelijk voor de betaling van de verschuldigde belasting, interesten en geldboeten.”

In geval de klant het 6% btw-tarief niet kan genieten, en hij toch een factuur met 6% btw ontvangt, is hij dus verplicht zijn aannemer hiervan binnen de maand na ontvangst van de foutieve factuur in kennis te stellen.

Uitgesloten handelingen

Zoals gebruikelijk voor de verlaagde btw-tarieven voor werkzaamheden aan privéwoningen, wordt ook nu als voorwaarde gesteld dat de woning uitsluitend of overwegend voor privé bewoning moet worden gebruikt. De installaties die uitsluitend instaan voor de energie- of warmtevoorziening van beroepslokalen, zwembaden, sauna’s,… zijn uitgesloten van het verlaagd btw-tarief.

Verlenging van het verlaagd btw-tarief van 6% voor afbraak en heropbouw

Tenslotte geven wij nog mee dat het Koninklijk Besluit, dat nu het verlaagde btw-tarief van 6% voor ecologische energie- en verwarmingssystemen invoert, ook in een belangrijke verlenging van het populaire btw-tarief van 6% voor de aankoop of oprichting van een nieuwe woning na afbraak voorziet. Het 6% btw-tarief wordt met één jaar verlengd tot 31 december 2023.

Jean-Paul Libert, Van Havermaet