De uitzonderingen bevestigen ongetwijfeld de regel maar ik ken weinig notarissen die vrolijk worden van hun overurensysteem. Op papier lijkt het een faire oplossing voor de onvermijdelijke werkpieken, maar in de praktijk veroorzaken overuren meer problemen dan ze oplossen.

Om te beginnen zijn er de vervelende bijwerkingen. Maar laat ons het ook niet overdrijven. Degelijk leiderschap moet in staat zijn om ze binnen de perken te houden.

Het echte probleem met overuren zit tussen de twee oren van een specifieke groep medewerkers, bovendien de groep die notarissen vaak hun topmedewerkers noemen. Het gaat om het kransje heel plichtbewuste, wat perfectionistische medewerkers met een groot gevoel voor verantwoordelijkheid. Ideale profielen voor het notariaat.

Wet van Parkinson

De grote boosdoener is de ‘Wet van Parkinson’. Iets wat op één uur kan afgewerkt worden maar waarvoor men twee uur heeft, zal vaak ook twee uur in beslag nemen. Er is een schadelijk verband tussen overuren en de Wet van Parkinson. Kantoren met een geïnstitutionaliseerd systeem van overuren verlengen mentaal de potentiële werkuren: “Ik kan langer werken want de overuren worden toch geregistreerd.” Overuren worden zo een excuus om langer te blijven werken. Aangezien het kan, maakt de medewerker er gebruik van. Niet omdat de medewerker wil, maar omdat het werk het vereist (in zijn/haar perceptie).

Voeg aan deze spiraal nog wat druk van het thuisfront en op een blauwe maandag komt de medewerker plots niet meer opdagen. Overuren zijn geen oplossing voor stress, ze veroorzaken stress en burn-out[1]. Sommige medewerkers stellen dus geen limieten en voor deze medewerkers zijn overuren een vergiftigd geschenk.

Vier aanbevelingen

1. Bescherm uw medewerkers en installeer geen systeem van overuren. Het uitgangspunt is dat het werk binnen de kantooruren moeten gedaan (kunnen) worden;
2. Durf daarentegen inzetten op flexibiliteit, zonder een systeem van overuren te moeten invoeren. De combinatie werk-gezin is ook voor vele medewerkers een hele uitdaging;
3. Niet alle medewerkers hoeven hetzelfde regime te volgen. Zoals in andere ondernemingen (voorbeeld: kaderfuncties) kan men van sommige medewerkers extra inspanningen vragen wanneer het drukker is (zonder er een overuren-systeem van te maken);
4. Het notariaat is cyclisch. Soms is er tijdelijk gewoon meer werk dan het kantoor aankan binnen de normale kantooruren. Denk maar aan de recente woonbonus-periode. Ga ook hier in gesprek met de medewerkers. Zoek samen naar een faire manier om het werk op te vangen.

Barend Blondé – consultant FrahanBlondé

Dit artikel is een samenvatting van het artikel van dhr. Barend Blondé dat verscheen in het juninummer 2020 van het Tijdschrift Notarieel Management.

Het volledige artikel raadplegen of geïnteresseerd in de abonnementsvoorwaarden? Hier vindt u meer informatie terug.